Traktör Sazi Şampiyon

Havva Nur ÖZDEMİR

Berkan ERKEÇ

Kırıkkale Üniversitesi Tarih Bölümü

KIZIL KURTLAR ŞAMPİYON

 Akademi Tarih olarak sizlere her Pazar Türkiye’nin ilklerini sunuyoruz. Ancak İran’da yaşanan bir olay bu haftalık programımızı değiştirmek zorunda bıraktı. İran’ın Türk bölgesi olan Tebriz’de bulunan Traktör Şazi isimli futbol takımı İran’da Şampiyon oldu. Kırmızı Kurtlar olarak ta bilinen futbol takımı bu yıl Asya Şampiyonlar liginde İran’ı temsil edecek.

TRAKTÖR SADECE BİR FUTBOL KULÜBÜ DEĞİL

İran tam manasıyla bir Türk ülkesidir. Pehlevi ailesinin yönetimi ele alıncaya kadar Oğuz Türkleri tarafından yönetilmiştir. Selçuklu Türklerinin ilk mekânı, Avşar Hanedanlığının son kalesidir. Özellikle tarihte son Türk Fatihi olarak bilinen Nadir Şah’ın[1] yurdudur.  Bugün Oğuz Türklerinin İran’ın yüzde 49’nu oluşturduğu tahmin edilmektedir. Traktör futbol takımının bulunduğu bölgede Türkmen Çayı Antlaşması[2] ile İran’da kalmıştır. Bölge İran’da kalmış kalmasına ancak Türklüğünü kaybetmemiş Türkiye’ye ve Azerbaycan’a olan hasret hiç dinmemiştir. Bölgede resmi kurumlar haricinde halk Türkçe konuşmaktadır.

KİMLİĞİ KORUMAK İÇİN FIRSAT

Önceleri Şah’ın baskısı ardından İran’da yaşanan Humeyni devrimi Türkler üzerine büyük baskılar oluşturmuştur. Bütün bu baskılara rağmen İran Türkleri kimliklerini korumak ve Bağımsızlık ateşini daha da harlı yakmak için bir fırsat kollamışlar ve aradıkları imkânı 1970 yılında bulmuşlardır. Türk nüfusunun yoğun olarak yaşadığı İran’ın Güney Azerbaycan bölgesindeki Tebriz şehrinde 1970 yılında kurulan Traktör Kulübü’nün adı şehirde bulunan Traktör fabrikasından almıştır. Baskı rejiminin Türklerin üzerine kurulduğu bir dönemde Türkler futbol takımı sayesinde bir araya gelip statta avazlarını haykırıyorlar “Ne Mutlu Türküm Diyene”, “Azerbaycan Çok Yaşa”

EN BÜYÜK TARAFTAR

Yapılan araştırmalara göre aynı bölgeden 35 milyon taraftarı olan başka bir futbol takımı yoktur. Yani en büyük taraftar gurubuna sahip Türk Takımı Traktör yani Kızıl Kurtlardır. Bu araştırmadan sonra bizi de bu taraftar gurubuna dahil edersek yaklaşık olarak 35 Milyon 10 taraftarı olacaktır. Takım Kurtlar Vadisi ismini verdikleri Sahand Stadium’da bütün sezonu dolu tribünlere oynamaktadır. TRTSPOR’un haberine göre taraftar rekorları kıran bir takım. İşte o haberden ilginç bir detay “ Traktör iç saha maçlarının tümünü dolu tribünlere karşı oynuyor. Dolu derken ortalama 60-70 bin civarında bir rakamdan bahsediyoruz. Traktör ile El-Nasr takımı arasında Tebriz’de oynanan Asya Şampiyonlar Ligi maçını 65 binin üzerinde taraftar izleyerek 2016’da Asya rekoru kırılmıştı. Geçtiğimiz şubat ayındaysa İran Ligi’nde oynanan İstiklal karşılaşması tam 100 bin Traktör taraftarı izlemişti.” İşte Traktörün büyüklüğü.

ALÇAKÇA PLANLAMA

Türklüğü ve Türk Milliyetçiliğini her fırsatta dile getiren milyonlarca taraftara sahip olan Traktör Futbol takımı İran rejiminin alçakça bir oyunu ile adeta yıkılmış. Türk takımını sahada yenemeyeceğini anlayan İran yönetimi yine TRTSPOR’un haberine göre şöyle bir tezgâhla şampiyonluğun önüne geçmiş. “Traktor, kendisiyle aynı puana sahip olan lig ikincisi Neft ile şampiyonluk için karşı karşıya gelir. Liderle arasında 2 puan olan Sefehan’sa Saipa ile oynar. Maçın 77.’dksından sonra birbiri ardına skandallar patlar ve Tebriz’de unutulmayacak bir gün yaşanır. Maçın sonlarına doğru stada gelen İran’lı yetkililer, Sefahan – Saipa maçının berabere bittiğini söyler ve Traktor’ün şampiyon olduğu anonsunu yaptırırlar. Bu anonstan sonra Traktör 2 gol yer ve maç 3 -3 sonuçlanır. Traktor'e beraberlik yeterli olduğundan Maçın bitiş düdüğüyle, Traktorlu futbolcular ve teknik heyet büyük sevinç yaşar, Taraftarlar da sahaya inerek kulübün tarihteki ilk şampiyonluğunu kutlamaya başlar. Ancak tam o esnada ikinci bir anons yapılır. Bir önceki anonsun yanlış yapıldığı Sefahan’ın Saipa karşısında galip geldiği ve Lig Şampiyonu olduğu söylenir. O dakikadan sonra Saha içindeki coşku yerini hüzün ve öfkeye bırakır. Olay Tebriz sokaklarına kadar taşınır, İran Polisi de Traktör taraftarlarına çok sert karşılık verir. Bu olaydan sonra hayatını kaybeden Traktör taraftarı da olmuştur.”

 

VE ŞAMPİYON

Belli aralıklarla takımı Türkiye’den giden Teknik adamlarda çalıştırmıştır. Bu isimlerin başında Ertuğrul Sağlam ve Mustafa Denizli gelmektedir. Her maçını 65 bin taraftarın önünde bozkurt selamı ile Türk Bayraklarının gölgesinde oynayan ve binlerce kişinin “En Büyük Türkiye Başka Büyük Yok”, “Ne Mutlu Türküm Diyene” sloganlarıyla inlettiği Türk takımı İran şampiyonu oldu. Hem de tüm engellemeler oyunlarına rağmen. Kendilerini tebrik ediyor ve Sen çok yaşa Kızıl Kurt, Ne Mutlu Türküm Diyene diyoruz.

 

KAYNAKLAR

TRT Spor, Suat Yahyaoğlu 2019 ANKARA

Hacali Necefoğlu; Hasan Selim Özertem (Nisan 2009). Türk Dış Politikası - Uluslararası III. Türk Dış Politikası Sempozyumu Tebliğleri. USAK. s. 342

Abdurrahman Ateş, AVŞARLI NADİR ŞAH ve Döneminde Osmanlı-İran Mücadeleleri (Basılmamış Doktora Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, Isparta-2001,

---

[1] Nadir Şah: İran, Azerbaycan, Hindistan'ın kuzeyi ve Orta Asya'nın bir bölümünü içine alan büyük Afşarlar imparatorluğunu oluşturdu. Afganlar, Osmanlılar ve Babür İmparatorluğu'na karşı zaferler kazandı. Zaferleri kısa bir süreliğine kendisini Orta Doğu'nun ve dünyanın en güçlü hükümdarı haline getirdi ancak 1747 yılında suikast ile öldürülmesinden sonra imparatorluğu kısa sürede dağıldı. Nadir Şah, Asya'nın son büyük fatihiydi. Nadir Şah Türkler'in en yetenekli askeri kumandanı kabul edilir. Osmanlılar ve Babür İmparatorluğu arasında Avsarlar'ı yeniden saygın bir yere getirdiği için övülür.

[2] İran'ın yenilgisiyle sonuçlanan 1826-1828 Rus-İran Savaşı'ndan sonra imzalanmış olan bu antlaşma uyarınca Revan Hanlığı, Nahçıvan Hanlığı ve Talış Hanlığı Rusya'ya verilmiş, Aras Nehri'nin bu iki devlet arasındaki sınırı oluşturmasına karar verilmiştir. Gülistan Antlaşması'yla birlikte İran'ın imzaladığı en kötü hezimetlerden bir olarak kabul edilmektedir.